باران نشانه‌ای روشن

الف. مقدمه

قرآن کریم همان‌طور که ما را با «آیات انفسی» و نشانه‌هایی در وجود خود آشنا می‌سازد به «آیات آفاقی» و نشانه‌هایی در جهان بیرون از ما نیز آشنا می‌کند و می‌فرماید: «سَنُريهِمْ آياتِنا فِي الْآفاقِ وَ في‏ أَنْفُسِهِمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ؛ به‌زودی نشانه‏هاى خود را در اطراف جهان و در درون جانشان به آن‌ها نشان مى‏دهيم تا براى آنان آشكار گردد كه او حق است.»[1] در مقالات قبلی به صورت محدود پیرامون آیات انفسی سخن گفتیم و در این مقاله و مقالات بعدی به تبیین برخی دیگر از آیات آفاقی با تأکید بر قرآن کریم خواهیم پرداخت.

ب. آب مایه حیات

همه می‌دانیم که اگر دست سخاوت آسمان نبود و آبی از آسمان بر زمین نازل نمی‌شد امکان حیات انسان و بسیاری از موجودات زنده در زمین مختل می‌گردید. حال خوب است به علل و عوامل متعددی که زمینه‌ساز این باراش سخاوتمندانه هستند نیز توجه نماییم؛ آیا می‌دانیم که اگر حرارت خورشید به‌اندازه کافی به آب‌های شور دریایی روی زمین نرسد بارانی نخواهد بود؟ آیا می‌دانیم اگر آب‌ها به‌گونه‌ای بودند که برای تبخیر نیازمند حرارت بیشتری بودند بارانی نبود؟ آیا می‌دانیم بخاری که بالا می‌رود اگر خود را به طبقات سردسیر نمی‌رساند و بسته نمی‌شد و تبدیل به ابر نمی‌گردید بارانی نبود؟ آیا می‌دانیم اگر ابرها ناقص می‌ماندند و نمی‌رسیدند و بارور نمی شدند بارانی نبود؟ آیا می‌دانیم اگر جاذبه زمین قطرات باران را به سمت خود نمی‌کشید بارانی نبود؟ و آیا می‌دانیم ده‌ها و صدها علت در نظام هدفمند هستی در کنار هم قرارگرفته‌اند تا باران، این مایه حیات، سخاوتمندانه بر دشت‌های تشنه سرازیر شود و حیات را برای موجودات زنده به ارمغان آورد؟

خداوند متعال در قرآن کریم با زیبایی تمام این حقایق را در جمله ای کوتاه برای ما بیان می‌کند و می‌فرماید: «وَ الله أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَحْيا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَسْمَعُون؛ و خدا از آسمان آبى نازل كرد و زمين را به‌وسیله آن پس از مردگى‏اش زنده ساخت، يقيناً در اين [فرآیند نزول باران و عوامل دخیل در آن‏] نشانه‏اى است براى قومى كه شنواى [حقايق‏] اند.»[2]

ح. نتیجه

یکی از مهم‌ترین آیات آفاقی در پیرامون ما «باران»، مایه حیات در زمین، است که برخی از آیات قرآن[3] به آن پرداخته‌اند.